Илһам Шакиров — эстраданың чын легендасы. Ул — үзенең вокаль-җырлау мәктәбен булдырган Татарстан мәдәниятенең күренекле вәкиле. Илһам ага халык җырларын башкаруның уникаль манерасына ия булды. Аның репертуарында казакъ, үзбәк, азәрбайҗан, каракалпак, башкорт халкының музыка сәнгате әсәрләре бар.
Бала чагы һәм яшьлеге
Ильхам Шакиров 1935 елның 15 февралендә Татар АССРның Сарман районы Яңа Бүләк авылында туган. Авыр сугыш алды елларында Шакировларның күп балалы гаиләсендә Илһам иң яшь бала була. Малайга 2 яшь тулгач, аларның гаиләсенә зур кайгы килә — әтисен репрессиялиләр. Кечкенә Илһам өстендә «халык дошманы улы»дигән куркыныч тамга эленә.
Бу елларны Илһам Гыйльметдин улы һәрвакыт күңелендә ачы хисләр белән искә ала. Аларның гаиләсеннән күп кенә күршеләре һәм дуслары йөз чөергән. Әнисенә никадәр авыр булуын аңлап, Илһамның олы абыйсы әтисен алыштырырга тырыша. Ләкин 40 яшендә, балачактан ук аксак булуына карамастан, аны фронтка алалар. Олы абыйсы бүтән өйгә кайтмый — ул хәбәрсез югалган булып санала. Шакировлар гаиләсенә теләсә нинди юллар белән тормыш алып барырга туры килә. Илһам, үзе яланаяк йөрсә дә, чабата үреп сата башлый.
Кечкенәдән үк, тирә-якның матурлыкларыннан илһамланып, малай җырларга һәм биергә ярата. Балачагы ачлык-ялангачлыкта үтүгә карамастан, Ильхам Татарстан табигатенең уникаль пейзажларына, сандугач сайрауларына соклана.
Шакиров сугыш елларының Яңа ел бәйрәмнәрендә чыгыш ясаганда залда әнисе һәм хатын-кызларның елаганын еш искә ала. Әнисе хәтта улын моңсу җырлар башкаруы өчен шелтәли. Бу шөгыле аның гаиләгә бәла-казалар китерә дип саный. Авыл халкы да малайның мавыгуын җитди кабул итми.
Илһам эчкә бикләнгән егет булып үсә. Ул прокурор булырга хыяллана. Ләкин ул үз планнарын үзгәртә, аның педагог булырга теләге туа. Илһамга мәктәптә уку җиңел бирелсә дә, ул Алабуга педагогия институтына керә алмый, чөнки «халык дошманы улы».
Иҗади биография
Җырчыга үз тормышын иҗатка багышлау өчен күп нәрсәдән баш тартырга туры килә. Ул фольклор белән тыгыз шөгыльләнә башлый, халык җырларын тикшерә, төрле жанрларны өйрәнә.
1960 елда ул Татар дәүләт филармониясендә солист була. Аның башкаруында татар телендә күп кенә халык һәм заманча эстрада җырлары яңгырый. Артистның репертуары башка телләрдәге әсәрләр белән дә тулылана. Җырчы уникаль баритон белән арияләр һәм романслар башкара, бөтен Советлар Союзы буенча миллионлаган тыңлаучы җыя. Ләкин ул үзен мактауларын, зурлауларын яратмый, ачулана торган була.
Шакиров озак еллар филармониянең сәнгать җитәкчесе була һәм вокал дәресләре бирә. Дуслары аның талантлы башкаручыларга бик җылы каравын, яшьләргә ярдәм итүен искә төшерә. Ул республиканың музыка тарихы буенча чын белгеч буларак, үз халкының сәнгате турында күп кенә мәкаләләр язган. Ул югары белемле, юмор хисле, гадилеге белән аерылып торучы барлык иң яхшы сыйфатларын үз эченә алган кеше иде.
Илһам Шакиров биография, шәхси тормыш
Ильхам Шакиров биография сендә аның шәхси тормышы турында бик аз мәгълүмат бирелә. Күп еллар җырчының татар эстрада йолдызы Әлфия Авзалова белән җылы мөнәсәбәтләре була. Җырчы хәтта ире белән аерылышкан, ләкин Илһам Шакиров аңа тәкъдим ясамаган. Җырчының биографиясендә гаиләсе балалары хакында мәгълүмат юк. Бәлки артист иҗатыннан читкә тайпылмас өчен гаилә кормагандыр.
Илһам Шакиров озакка сузылган авырудан соң 84 яшендә вафат була.
(биография на татарском)