Дельфиннарның акыллы җан ияләре булуы турында бик күп материал язылган, әмма шуңа да карамастан, алар галимнәрне һаман да гаҗәпләндерә. Күптән түгел генә билгеле булганча, дельфиннар, кешеләр кебек үк, «эш коралы» кулланалар. Австралиянең Яңа Көньяк Уэльс Университеты галимнәре континент ярларында даими яшәүче зур дельфиннар көтүен күзәткәннәр. Диңгез төбендәге ләмдә азык эзләгәндә дельфиннар «иминлек техникасы кагыйдәләрен» үтиләр: алар борын очларына диңгез губкасын кияләр, ул аларны яралардан, ә иң мөһиме агулы бородавчаткадан (таш-балыктан) саклый.
Тикшерүчеләр дельфиннарның бу шөгылен имитацияләп карыйлар һәм үзләре диңгез төбендә губка кигерткән кыска таяк ярдәмендә балык эзлиләр. 10 минут үткән саен алар ком катламыннан чыгып, качарга тырышкан балыкларны күрәләр. Балык шунда ук яңадан комга күмелергә ашыкмый, димәк бу дельфинга «саклану чарасын» ташларга һәм табышны тотарга мөмкинлек бирә.
Шулай да, барлык дельфиннар да ауда «саклану чаралары» кулланмый. Губкаларны башлыча ана дельфиннар куллана. Галимнәр моны уңышлы бала табу һәм аларны карау өчен яхшы тукланырга кирәклеге белән аңлаталар. Чөнки, әлеге диңгез төбендә яшәүче балыклар бик туклыклы һәм файдалы элементларга бай.
Моннан тыш, ана дельфиннар губка куллану серен балаларына да җиткерә ала, бу хайваннар арасындагы «мәдәни традиция»нең сирәк очрагы булып тора. Күзәтүләр барышында тикшерүчеләр өч буын дельфиннар аша «белем тапшыру»ны күзәтә алганнар.
Ихтиологлар өчен икенче сюрприз булып дельфиннар ясаган «рәсемнәр» тора. Дөрес, дельфиннар үзләренең «рәсемнәрен» каләм һәм кәгазь ярдәмендә түгел, ә башкача ясыйлар. Тирәнрәк чумып, «диңгез интеллектуаллары» һава куыклары (пузыреклар) җибәрәләр һәм башларын җәһәт генә селкеп, катлаулы композицияләр ясыйлар.
«Рәссамнар» иҗат белән чиратлап шөгыльләнәләр: берсе «рәсем ясаганда», калганнары читтән күзәтә.
